Ubezpieczenie niskiego wkładu własnego w umowach kredytowych

Ubezpieczenie niskiego wkładu własnego (unww) co to jest?

Ubezpieczenie niskiego wkładu własnego (UNWW) jest zabezpieczeniem spłaty części kredytu hipotecznego, stanowiącego różnicę pomiędzy wkładem własnym, którego przy umowie od kredytobiorcy wymaga bank, a wkładem faktycznie przez kredytobiorcę wniesionym. Poprzez umowę ubezpieczenia z towarzystwem ubezpieczeń, bank niweluje ryzyko ewentualnego niespłacenia tej kwoty przez kredytobiorcę.

Istotnym w kwestii przedmiotowych umów ubezpieczenia jest fakt, że stronami umowy ubezpieczenia niskiego wkładu własnego (UNWW) są wyłącznie bank oraz towarzystwo ubezpieczeń. W przypadku zaistnienia zdarzenia objętego ochroną ubezpieczeniową (tj. w przypadku zaprzestania spłacania przez kredytobiorcę rat kredytu), to bank jako uposażony z umowy ubezpieczenia uprawniony jest do otrzymania odszkodowania określonego w umowie ubezpieczenia. Kredytobiorca nie jest więc ani stroną umowy ani uposażonym z jej tytułu (umowa ubezpieczenia nie zabezpieczenia kredytobiorcy). Tymczasem jak pokazuje praktyka, to kredytobiorcy ponoszą koszty tego ubezpieczenia. Co więcej, ponoszą oni ryzyko regresu ze strony ubezpieczyciela w sytuacji ziszczenia się zdarzenia uprawniającego bank do otrzymania świadczenia odszkodowawczego. Oznacza to, że w momencie, gdy towarzystwo ubezpieczeń wypłaca bankowi stosowne odszkodowanie, może następnie rościć sobie zwrot tych środków od kredytobiorcy.

Niedozwolone klauzule dotyczące ubezpieczenia niskiego wkładu własnego w umowach kredytowych

Umowy kredytu hipotecznego podpisywane przez banki z konsumentami zawierają więc postanowienia, które obciążają kredytobiorcę  kosztami związanymi z  ubezpieczeniem niskiego wkładu własnego (UNWW), choć zabezpieczenie to dotyczy wyłącznie interesu banku. Już samo przerzucenie kosztów na konsumenta w sytuacji, gdy korzyści wynikające z zawartej umowy dotyczą wyłącznie banku, stanowi podstawę do uznania tych postanowień za niedozwolone (tzw. klauzule abuzywne).

Klauzulą niedozwoloną jest, zgodnie z art. 385¹ Kodeksu cywilnego, takie postanowienie umowy zawieranej z konsumentem, które nie zostało z nim indywidualnie uzgodnione a kształtuje jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy.

Konsument

KONSUMENTEM w niniejszym przypadku nazwiemy osobę fizyczną, która zawiera umowę kredytu na własne, prywatne potrzeby, niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej, ale np. na własne cele mieszkaniowe.

Indywidualne uzgodnienie

INDYWIDUALNE UZGODNIENIE nie polega natomiast na wyborze pomiędzy przyjęciem bądź nieprzyjęciem propozycji/wzorca zaoferowanego przez bank, lecz oznacza możliwość wpływania, oddziaływania i kształtowania treści tych postanowień. Na takim stanowisku stanął też Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Śródmieścia we Wrocławiu w wyroku z dnia 23 grudnia 2014 roku (sygn. akt: I C 1455/13). Aby uznać, że postanowienie umowy zostało indywidualnie uzgodnione, konsument musi mieć więc wcześniej faktyczną możliwość negocjowania treści tego zapisu.

Jeśli konsument ma wątpliwości względem zapisów zawieranej umowy, może poddać to ocenie sądu. Jest to tzw. kontrola konkretna. W praktyce oznacza to, że konsument może w postępowaniu sądowym dochodzić uznania postanowienia umownego za niedozwolone. Postanowienie umowy, uznane za niedozwolone, staje się bezskuteczne. Jeśli brak obowiązywania tego postanowienia nie wpływa na sens całej umowy, bezskuteczny będzie tylko ten zapis, który sąd uznał za abuzywny, pozostała zaś treść umowy będzie nadal obowiązywać strony.

Umowy kredytowe z ubezpieczeniem niskiego wkładu własnego – ważne informacje

Umowom kredytowym zawierającym zapis dotyczący ubezpieczenia niskiego wkładu własnego (UNWW), zawieranym przez banki z konsumentami, można zarzucić przede wszystkim, iż nie wyjaśniają kredytobiorcy na jakich zasadach ma być obliczona kwota (oraz składka) ubezpieczenia. Nie dają w ogóle informacji na temat tego jak obliczana jest kwota ubezpieczenia, przez co konsument nie ma możliwości obliczenia całościowego kosztu kredytu. Nikt poza bankiem nie ma możliwości zweryfikowania w jaki sposób obliczana jest wysokość ubezpieczenia niskiego wkładu własnego (UNWW). Konstrukcja opłaty za ubezpieczenie niskiego wkładu własnego nie jest powiązana z brakującym wkładem własnym lub rzeczywistym ryzykiem banku, nie ma z góry określonej daty, do której trwać ma ubezpieczenie. Zapis postanowienia jest niejasny, niejednoznaczny. Wymienione zagrożenia, jakie wynikają z zapisu omawianego postanowienia umowy, dotyczącego ubezpieczenia niskiego wkładu własnego, godzą w interesy kredytobiorcy i stanowią naruszenie równowagi kontraktowej. To z kolei również stanowi przesłankę uznania postanowień odnoszących się do ubezpieczenia niskiego wkładu własnego za niedozwolone (UNWW).

W opisywanym przypadku oznacza to, że jeśli bank pobierał od kredytobiorcy składki na ubezpieczenie niskiego wkładu własnego (UNWW) w oparciu o niedozwolone postanowienie umowy kredytowej, to środki te, jako nienależne bankowi, podlegają zwrotowi na rzecz konsumenta. Jednocześnie bank winien zaniechać pobierania takich składek przez pozostały okres trwania umowy kredytowej.

W przypadku pytań do umowy kredytu z unww, możliwości zwrotu składek ubezpieczenia niskiego wkładu własnego, zapraszamy do kontaktu telefonicznego lub drogą elektroniczną.