Odszkodowanie za wypadek komunikacyjny – komu przysługują świadczenia?
Warto wiedzieć, że każda osoba poszkodowana w wypadku komunikacyjnym, która nie ponosi wyłącznej winy za to zdarzenie, ma prawo ubiegać się o świadczenia mające na celu naprawienie doznanej szkody i krzywdy. Zgodnie z powyższym, świadczenie takie przysługuje zarówno kierowcy, który nie był sprawcą, pasażerom, w tym także pasażerom pojazdu sprawcy wypadku komunikacyjnego, pieszym oraz rowerzystom. Nie jest powszechnie wiadomym, że roszczenie takie przysługuje również poszkodowanym w wypadku pomimo tego, że nie mieli zapiętych pasów bezpieczeństwa, założonego kasku bądź byli w stanie nietrzeźwości, jednak nie zawsze i przeważnie w mniejszym wymiarze.
W przypadku śmierci osoby bezpośrednio poszkodowanej w wypadku komunikacyjnym, świadczenie pieniężne przysługuje także najbliższym członkom jego rodziny. Kluczowe nie jest w tej sytuacji kryterium formalne jakim jest stopień pokrewieństwa. Kluczowe jest wykazanie faktycznej relacji łączącej bliskich ze zmarłym. W związku z tym, w kręgu osób uprawnionych do świadczeń mogą znajdować się także m. in. konkubenci oraz ich dzieci.
Odszkodowanie za wypadek komunikacyjny – do kiedy można dochodzić świadczeń?
Okres przedawnienia do ubiegania się o roszczenia odszkodowawcze co do zasady wynosi trzy lata. Termin ten liczony jest od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie zobowiązanej do jej naprawienia.
Jeżeli natomiast sprawca wypadku komunikacyjnego skazany został prawomocnym wyrokiem sądu za jego spowodowanie, wtedy okres przedawnienia wydłuża się aż do dwudziestu lat, licząc od daty spowodowania wypadku komunikacyjnego.
Inaczej sytuacja przedstawia się w przypadku, gdy osobą poszkodowaną jest małoletni. Przedawnienie roszczeń o naprawienie szkody na jego osobie, nie może skończyć się wcześniej, niż z upływem lat dwóch od uzyskania przez niego pełnoletniości.
Co można otrzymać w ramach świadczeń?
Osoby poszkodowane w wypadku komunikacyjnym mogą dochodzić roszczeń takich jak: zadośćuczynienie za doznaną krzywdę, odszkodowanie obejmujące zwrot kosztów leczenia doznanych w wyniku wypadku obrażeń ciała, zwrot kosztów związanych z naprawieniem szkody majątkowej wynikłej m. in. z kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu, a także renta uzupełniająca, renta z tytułu zwiększonych potrzeb, czy też renta z tytułu zmniejszonych widoków powodzenia na przyszłość bądź kapitalizacja renty.
Zadośćuczynienie i odszkodowanie za wypadek komunikacyjny
Zadośćuczynienie za doznaną krzywdę przybiera formę jednorazowego świadczenia pieniężnego. Ma na celu złagodzenie zarówno cierpienia fizycznego, jak i psychicznego osoby poszkodowanej.
Odszkodowanie z tytułu kosztów wynikających z leczenia rozumiane jest szeroko. A mianowicie jako zwrot poniesionych kosztów leczenia i rehabilitacji, w tym także dojazdów do odpowiednich placówek, dodatkowej opieki, adaptacji miejsca zamieszkania bądź przygotowania do wykonywania nowego zawodu. Natomiast w ramach obowiązku naprawienia szkody, poszkodowanemu przysługuje roszczenie m. in. o naprawę uszkodzonego pojazdu, zwrot kosztów zniszczonych ubrań, telefonu czy holowania pojazdu z miejsca wypadku.
Renta
Poszkodowani w wypadku komunikacyjnym ubiegać się mogą również o rentę z trzech różnych tytułów. Pierwszy z nich, to tzw. renta uzupełniająca. Celem jej uzyskania jest wyrównanie różnicy w dochodach, które to uzyskuje poszkodowany po wypadku, w porównaniu z tymi, które osiągał przed tym zdarzeniem. Drugim tytułem renty, o którą ubiegać się może poszkodowany, jest renta na zwiększone potrzeby. Zapewnia ona środki potrzebne do poprawy stanu zdrowia poszkodowanego po wypadku, w tym stałe koszty leczenia czy rehabilitacji oraz opieki.
Renta z tytułu zmniejszonych widoków powodzenia na przyszłość jest możliwa do uzyskania w przypadku, gdy poszkodowany wskutek uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, pozbawiony zostaje szans na osiągnięcie sukcesu zawodowego, ponieważ utracił sprawność fizyczną lub pogorszeniu uległ jego wygląd, a cechy te były istotne dla rozwoju jego kariery. Ponadto z ważnych powodów, na żądanie osoby poszkodowanej, sąd może przyznać zamiast renty jednorazowe odszkodowanie, w przypadku gdy osoba ta stała się inwalidą, a wspomniane świadczenie umożliwi jej wykonywanie innego zawodu czy też rozpoczęcie działalności gospodarczej.
Świadczenia dla najbliższych
Natomiast osoby najbliższe zmarłego w wyniku wypadku komunikacyjnego mogą uzyskać:
- zadośćuczynienie za doznaną krzywdę,
- stosowne odszkodowanie,
- zwrot kosztów leczenia i pogrzebu, a także
- rentę odszkodowawczą.
Zadośćuczynienie za doznaną krzywdę jest jednorazowym świadczeniem pieniężnym, mającym na celu złagodzenie cierpień fizycznych i psychicznych najbliższych członków rodziny zmarłego. Odszkodowanie jest wypłacane w sytuacji, gdy w przypadku śmierci poszkodowanego nastąpiło znaczne pogorszenie sytuacji życiowej jego bliskich. Renta odszkodowawcza ma na celu naprawienie szkody osobom, względem których na zmarłym ciążył ustawowy obowiązek alimentacyjny, bądź którym zmarły dobrowolnie i stale dostarczał środków utrzymania, jeżeli z okoliczności wynika, że wymagają tego zasady współżycia społecznego.
Odszkodowanie za wypadek komunikacyjny – jak przebiega procedura dochodzenia roszczeń?
Zgodnie z ustawą z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Gwarancyjnych, każdy posiadacz pojazdu mechanicznego musi zawrzeć umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, tak zwane OC. Dzięki temu, w razie zaistnienia szkody, to nie sprawca wypadku a zakład ubezpieczeń, z którym zawarta jest umowa, obowiązany jest do wypłaty odszkodowania za wypadek każdej osobie poszkodowanej lub także rodzinie zmarłego w wyniku wypadku.
Proces dochodzenia świadczeń pieniężnych należy rozpocząć od zgłoszenia szkody ubezpieczycielowi, u którego OC wykupił posiadacz pojazdu. Zakład ubezpieczeń powinien wypłacić należną kwotę w terminie trzydziestu dni od otrzymania wspomnianego zgłoszenia. W sprawach bardziej skomplikowanych zdarza się, że termin ten wydłuża się do dziewięćdziesięciu dni. Warto wiedzieć, że jeśli ubezpieczyciel nie wypłaci odszkodowania we wskazanym terminie, należy domagać się zapłaty odsetek ustawowych za opóźnienie. Ważnym aspektem w dochodzeniu swoich roszczeń jest także zgromadzenie odpowiedniej dokumentacji. Należą do nich: faktury, rachunki za leki, paragony, bilety, potwierdzenia wizyt lekarskich i pobytów w szpitalach, diagnozy i orzeczenia lekarskie. Na podstawie przedłożonych dokumentów zakład ubezpieczeń przeprowadzi postępowanie sprawdzające zasadność wniosku o odszkodowanie, a także ustali jego wysokość.
Dochodzenie odszkodowania od UFG
Świadczenia przysługują również poszkodowanym w przypadku, gdy sprawca wypadku zbiegł z miejsca zdarzenia lub nie posiadał on ważnej polisy OC. W tej sytuacji, powinno się wystąpić z roszczeniem do Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego. Zgłoszenia szkody należy dokonać za pośrednictwem dowolnego zakładu ubezpieczeniowego oferującego obowiązkowe ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, który ma obowiązek przyjęcia zgłoszenia. Następnie, ubezpieczyciel przeprowadza pełne postępowanie likwidacyjne. Dotyczy to zarówno stanu faktycznego wypadku, jak i zasadności roszczeń oraz wysokości świadczenia. Po skompletowaniu, akta przesyłane są do Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego. Termin na wydanie decyzji wynosi zasadniczo trzydzieści dni, licząc od dnia otrzymania akt szkody od ubezpieczyciela.
Mimo, że przedstawiona powyżej procedura wydaje się być jedynie formalnością, to jednak w rzeczywistości wcale tak nie jest. Notorycznie dochodzi do sytuacji, w których zakłady ubezpieczeń bądź odmawiają wypłaty, bądź zaniżają należne odszkodowania. W praktyce pełne świadczenie można uzyskać dopiero po odwołaniu od pierwszej decyzji ubezpieczyciela, a nawet dopiero po przeprowadzonym postępowaniu sądowym. Celowo bowiem zakłady ubezpieczeń odmawiają wypłaty należnych świadczeń, licząc na niechęć poszkodowanych do skierowania sprawy do sądu. Sytuacja ta wygląda zupełnie inaczej, gdy są oni reprezentowani przez profesjonalnego pełnomocnika, wtedy ubezpieczyciele z reguły wydają korzystniejsze decyzje już na etapie likwidacji szkody.
Masz pytania? Zapraszamy do kontaktu
Robert Ofiara Kancelaria Adwokacka
Al. Jerozolimskie 47 lok. 2
00-697 Warszawa